Voormalig klooster Sint Martha

Havensingel 26

Pastoor G. van der Kant was de bouwpastoor van de Leonarduskerk. Hij woonde enkele jaren in het rectoraat op de Mariënburg en bood de congregatie van de ZUSTERS VAN J.M.J. aan bij zijn kerk op het Emmaplein een meisjesschool te bouwen. J. Dony ontwierp de Leonardusschool, die in 1905 gereed was en in 1907 vestigde er zich een communiteit onder bescherming van de H. Martha. In mei 1907 openden de zusters een meisjespatronaat, dat als model werd geroemd. In 1911 kwam aan de Havensingel een nieuw klooster, dat alleen door de binnenplaats van de scholen gescheiden was van het klooster aan het Emmaplein.
Kort na 1925 openden de zusters in het Emmapleincomplex een huishoudschool. In 1929 verplaatsten ze de huishoudschool en kwam het gebouw vrij voor onderwijs aan zwakzinnige kinderen. Klooster en scholen werden aan het eind van de Tweede

490

Wereldoorlog bij de bevrijding totaal verwoest. De scholen zijn in 1949 herbouwd door de architecten Schütz en Nijsten.
Het halfvrijstaande gedeelte van dit kloostercomplex aan Halvemaanstraat, Havensingel en Emmaplein is in 1953 gebouwd door architect St. J. Dings. De scholen aan het Emmaplein zijn na diverse fusies opgeheven en in 1990 in eigendom overgedragen aan de gemeente. De zusters verlieten het klooster in 2000.
Het gebouw werd eigendom van het Lilianefonds.

Het huidige klooster bestaat uit drie vleugels rond een hof. Het traditionalistische gebouw heeft twee lagen en flauw hellende zadeldaken. De bakstenen gevels hebben beneden zesruits en boven vierruits ramen. Aan de straatzijde ligt de kapel met hooggeplaatste rondboogramen met glas in lood. Naast de ingang is een beeldje van Maria met Kind ingemetseld. Rechts ligt de geheel verbouwde school, waarvan de bouwmassa nog herkenbaar is. Binnen het oorspronkelijke complex waren school en klooster gecombineerd. De bakstenen school op een rechthoekige plattegrond had een gevel van zestien vensterassen. De lokalen waren herkenbaar aan de groepen van drie getoogde ramen. Er was een middenrisaliet met attiek en de naam van de school. De bescheiden ingang was in de meest linkse travee geplaatst. Deze school is thans voorzien van een traditionalistische baksteengevel met centrale ingang. Rechts in de zijstraat bevond zich het klooster met afgeplat zadeldak. De gevel met getoogde schuiframen sloot aan op die van de school.

491

Jan Smits, Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant (Alphen aan de Maas 2010) 490-491

1922	Redactie Gedenkboek der Congregatie van de Zusters der H. Maagd Maria, genaamd het Gezelschap van JMJ Uitgegeven bij gelegenheid van haar honderdjarig bestaan, 29 juli 1922 ('s-Hertogenbosch 1922) 176
2009	Nico Koppers Van bouwterrein tot klooster 's-Hertogenbosch 2009 [pdf]
2010	Jan Smits Havensingel 26. Voormalig klooster Sint Martha. in: Vademecum van religieuzen en hun kloosters in Noord-Brabant (2010) 490-491
2010	Anke Bardie Grootste expo ooit op Parade ter gelegenheid van 30 jaar Liliane Fonds Bossche Omroep zondag 6 juni 2010
2010	Redactie Opbouw expositie Liliane Fonds begonnen Brabants Dagblad maandag 7 juni 2010
2010	Han van Bodegom Liliane Beelden Parade Stadsblad woensdag 9 juni 2010
2010	Redactie Bonte beeldenstorm als jubileumfeestje Brabants Dagblad donderdag 10 juni 2010
2016	Marc Brink Van kloostertuin tot buurttuin Brabants Dagblad woensdag 15 juni 2016 \| Regio 3

2015

Stichting Liliane Fonds : nu voormalig Sint-Marthaklooster

Het voormalig Sint-Marthaklooster is nu in gebruik als huisvesting van het Liliane Fonds, een stichting die gehandicapte kinderen in arme landen steunt. Het is gebouwd in 1953 en verving, samen met enkele schoolgebouwen, het oudere scholen- en kloostercomplex bij de vroegere Leonarduskerk. Dit complex was na de oorlog volledig verwoest. De bewoners, zusters van JMJ, waren belast met het onderwijs. Het ontwerp lag in handen van de Limburgse architect Stefan Dings die tussen 1946 en 1949 de cursus ‘Kerkelijke Architectuur’ volgde in het Bossche Kruithuis, de bakermat van de zogeheten ‘Bossche school’- architectuur.
Hoewel de architectuur van het Sint-Marthaklooster kan worden gekarakteriseerd als sober en traditioneel, zou het te ver voeren om hier te spreken van een voorbeeld van Bossche school met strikte toepassing van het kenmerkende maatsysteem ‘Plastisch Getal’. Het complex bestaat uit drie vleugels, tweelaags met kap hoog, gegroepeerd rond een kloosterhof. In de achtervleugel bevindt zich de kapelruimte met halfronde glas-in-loodvensters.
In de kloostergang bevinden zich enkele geschonken kunstobjecten, waaronder een beeld 'Vrouw met kind op de rug' van Reneé van Leusden. De open ruimte op de eerste verdieping was vroeger onderverdeeld in kleine chambrettes als slaapruimten voor de nonnen.

Magazine Open Monumentendag (2015) 40

Havensingel 26

Havensingel 26 (1909)

1928	Klooster Zusters J.M.J.
1943	M.J.C. Greunsven (religieuse) - G. Weijers (onderwijzeres)
1965	St. Martha klooster

23 oktober 1953

Nummer:	26
Postcode:	5211 TX
BAG-ID:	0796200000399570
Perceel:	HTG00-I-2030

Havensingel 26

Klooster J.M.J.

Voormalig klooster Sint Martha

Havensingel 26

Redactie

Nico Koppers

Jan Smits

Anke Bardie

Redactie

Han van Bodegom

Redactie

Marc Brink

Stichting Liliane Fonds : nu voormalig Sint-Marthaklooster

Nummeraanduiding

Locatie

Op deze pagina